ΝΕΥΡΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ
BRACHIAL NEURITIS (PARSONAGE-TURNER SYNDROME)
Η Νευρίτιδα του Βραχιονίου Πλέγματος είναι μια σχετικά σπάνια παθολογία που διαγιγνώσκεται δύσκολα και ταλαιπωρεί τον ασθενή επί μακρόν. Η συχνότητα εμφάνισης είναι 2-3 περιπτώσεις ανά 100000 κατοίκους και περισσότερο προσβάλλεται το ανδρικό φύλο. Ο μέσος όρος ηλικίας είναι τα 40 έτη, με εύρος τα 20-60 έτη και σε ποσοστό 10-30% είναι δυνατόν να εμφανιστεί αμφοτερόπλευρα.
Κυρίως προσβάλλονται οιασδήποτε κλάδοι του βραχιονίου πλέγματος, ενώ περιφερικά μεμονωμένα νεύρα προσβάλλονται σε ποσοστό 17%. Τα πλέον συχνότερα νεύρα είναι το μακρό θωρακικό, το υποπλάτιο, το μασχαλιαίο, το μυοδερματικό και το κερκιδικό, αλλά είναι δυνατή η εμφάνιση και στα υπόλοιπα νεύρα του Άνω Άκρου.
Διακρίνονται δύο τύποι: η ιδιοπαθής και η κληρονομική νευραλγική αμυοτροφία. Η αιτιολογία της ιδιοπαθούς είναι ασαφής, αν και ενοχοποιούνται αυτοάνοσοι, γενετικοί, μολυσματικοί (ιογενείς ή μικροβιακοί) και περιβαλλοντικοί παράγοντες, καθώς και η έντονη δραστηριότητα. Η χρόνια λήψη ναρκωτικών και κάποιων φαρμάκων επίσης αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες, όπως και ιατρικές πράξεις στη περιοχή του τραχήλου.
Η διαφορική διάγνωση της νευρίτιδας του βραχιονίου πλέγματος περιλαμβάνει παθολογία στον αυχένα (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου για παράδειγμα), νόσο των στροφέων του ώμου και πιεστικά σύνδρομα του βραχιονίου πλέγματος και των περιφερικών νεύρων (π.χ. Σύνδρομο Θωρακικής Εξόδου, Συνδρομο καρπιαίου σωλήνα, ωλένια νευρίτιδα στον αγκώνα, πίεση του κερκιδικού νεύρου, κλπ)
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η εξέλιξη της νευρίτιδας του βραχιονίου πλέγματος χωρίζεται σε τρείς φάσεις. Στη πρώτη φάση έχουμε ισχυρό πόνο στον ώμο σε ποσοστό που υπερβαίνει το 90%. Ο πόνος επεκτείνεται στο βραχιόνιο, ή στον αυχένα, επιδεινώνεται τις νυκτερινές ώρες αφυπνώντας τον ασθενή και διαρκεί από μέρες μέχρι εβδομάδες. Στη β΄ φάση έχουμε ανώδυνη χαλαρή παράλυση. Η παράλυση εμφανίζεται από 24 ώρες έως 4 εβδομάδες από την έναρξη του πόνου, αφορά συχνότερα τις ανώτερες ρίζες του Βραχιονίου πλέγματος και είναι δυνατόν να είναι πλήρης ή μερική. Στη γ΄ φάση έχουμε αργή και σταθερή επάνοδο της λειτουργίας των μυών σε διάστημα 6-18 μηνών.
Κατά τη κλινική εξέταση στην α΄ φάση είναι χαρακτηριστικό ότι δεν ενισχύεται ο πόνος με τις κινήσεις του ώμου ή τη ψηλάφηση. Στη β΄φάση διαπιστώνεται ατροφία στους εμπλεκόμενους μυς, με αντίστοιχη μυϊκή αδυναμία. Η πλέον συνήθης εκδήλωση είναι σοβαρή αδυναμία της έξω στροφής και της απαγωγής του ώμου. Διαταραχές της αισθητικότητας εμφανίζονται σε υψηλό ποσοστό (έως και 78% των ασθενών) κυρίως στη περιοχή του ώμου, όμως συχνά λόγω του ισχυρού πόνου και της μυϊκής αδυναμίας δεν αξιολογούνται από τον πάσχοντα. Αγγειακές διαταραχές παρατηρούνται σε ποσοστό 15% με ατροφίες του δέρματος, αυξημένη εφίδρωση, απορρύθμιση της θερμοκρασίας και αλλοιώσεις στη ανάπτυξη των ονύχων και των τριχών. Μείωση ή κατάργηση των αντανακλαστικών στο Άνω άκρο είναι ένα σταθερό εύρημα.
Η διάγνωση της νευρίτιδας του βραχιονίου πλέγματος είναι δύσκολη και στηρίζεται κυρίως στη λήψη ακριβούς ιστορικού και στη άρτια κλινική εξέταση. Το ηλεκτρομυογράφημα παρέχει σημαντικές πληροφορίες, όμως είναι ιδιαίτερα απαιτητική εξέταση και προϋποθέτει πολύ έμπειρο Νευροφυσιολόγο. Τα τελευταία χρόνια η μαγνητική νευρογραφία είναι δυνατόν να αναδείξει τη φλεγμονή των νευρικών ιστών στα πρώιμα μόνο στάδια της νόσου, ενώ αργότερα η απλή μαγνητική τομογραφία θα αναδείξει την εκνεύρωση των μυών.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία της νευρίτιδας του βραχιονίου πλέγματος είναι κατά κανόνα συντηρητική. Στη α΄ φάση είναι απαραίτητη η χορήγηση ισχυρών παυσίπονων καθώς και αντιφλεγμονώδη σκευάσματα. Η συστηματική χορήγηση κορτιζόνης έχει θέση σε επιλεγμένους ασθενείς που παρουσιάζουν πολύ έντονο πόνο. Η φυσιοθεραπεία κρίνεται χρήσιμη μόλις παρέλθει η επώδυνη φάση καθώς θα διατηρήσει την κινητικότητα των αρθρώσεων και θα βοηθήσει στη λειτουργική αποκατάσταση των μυών μετά την ανανεύρωση.
Η στενή παρακολούθηση των ασθενών είναι απαραίτητη για το έλεγχο της πορείας της αποκατάστασης της νευρικής λειτουργίας των εμπλεκόμενων περιφερικών νεύρων.
Σε κάποιους ασθενείς με νευρίτιδα του βραχιονίου πλέγματος η νευρική αναγέννηση δεν εξελίσσεται ομαλά και παραμένει μικρός ή μεγάλος βαθμός μυϊκής αδυναμίας. Στις περιπτώσεις αυτές έχει θέση η Χειρουργική θεραπεία. Διάφορες επεμβάσεις κρίνονται απαραίτητες, όπως είναι η αποσυμπίεση περιφερικών νεύρων, νευρολύσεις, εφαρμογή νευρικών μοσχευμάτων καθώς και μεταφορές νεύρων, μυών και τενόντων. Η επιλογή των ασθενών που θα υποβληθούν σε Χειρουργική θεραπεία θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή και μετά από παρέλευση τουλάχιστον 6-12 μηνών από την έναρξη των συμπτωμάτων.
Γενικά, η πρόγνωση της νευρίτιδας του βραχιονίου πλέγματος είναι καλή. Σε ένα μεγάλο ποσοστό που φθάνει το 60%, η ανάκαμψη είναι ορατή σε διάστημα ενός μηνός. Η ίαση εμφανίζεται σε ένα χρόνο σε ποσοστό 35%, στα δύο χρόνια σε ποσοστό 75% και στα τρία στο 90%. Η πλήρης αποκατάσταση της μυϊκής ισχύος είναι δυνατόν να επέλθει μετά την παρέλευση αρκετών ετών.
Η υποτροπή της νευρίτιδας του βραχιονίου πλέγματος είναι εξαιρετικά σπάνια.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
